"Chłop zachował w najgorszych chwilach ziemię, religię i narodowość. Te trzy wartości dały podstawę do stworzenia państwa." (Wincenty Witos)

            31 października 2020 roku przypada 75. rocznica śmierci Wincentego Witosa - patrona Zespołu Szkół Agro- Technicznych w Ropczycach. Z tej okazji prezentujemy sylwetkę tego wybitnego człowieka - działacza ruchu ludowego, polityka, męża stanu i premiera w międzywojennej Polsce.

            Urodził się 21 stycznia 1874 roku w Wierzchosławicach w powiecie tarnowskim w ubogiej rodzinie chłopskiej. Po latach tak pisał w pamiętnikach: " Pochodzę z tych, których losy długie wieki rzucały pod nogi i na pastwę drugich, tak pod względem politycznym, jak i materialnym, a więc z klasy chłopskiej..." Dzieciństwo kojarzyło się Wincentemu z pracą w gospodarstwie. Uczęszczał tylko przez 4 lata do wiejskiej szkoły, ale wrodzona inteligencja i pragnienie wiedzy sprawiły, że szybko wyrósł ponad przeciętność. Każdą wolną chwilę poświęcał największej życiowej pasji: czytaniu książek i czasopism. W książkach szukał odpowiedzi na wiele dręczących go pytań. Dotyczyły one zwłaszcza historii Polski i dziejów wsi oraz chłopskiego losu. W 1893 roku sam zaczął pisać, był stałym korespondentem "Przyjaciela Ludu". Miał świetne pióro i  stał się Witos autorem nie tylko listów, ale też artykułów, wspomnień, czy mów sejmowych. 

            W 1895 roku Witos przystąpił do utworzonego właśnie Stronnictwa Ludowego. Podjętą działalność polityczną przerwała służba wojskowa. Po powrocie z wojska został mężem zaufania stronnictwa, szybko znalazł się w gronie działaczy, którzy pierwsi uznali, że droga do niepodległości prowadzi przez trakt wiejski. W 1899 roku ożenił się z Katarzyną Tracz. Kiedy polityka stała się jego żywiołem, to na barki żony spadło prowadzenie gospodarstwa. Wincenty Witos aktywnie uczestniczył w działalności politycznej, samorządowej i publicystycznej. W 1903 roku  wszedł w skład Rady Naczelnej Polskiego Stronnictwa Ludowego. W 1904 roku został asesorem Rady Gminnej w Wierzchosławicach. Rok później wyborcy powierzyli mu mandat do Rady Powiatowej w Tarnowie. W 1908 roku został posłem do galicyjskiego Sejmu Krajowego we Lwowie. Również w tym samym roku objął urząd wójta Wierzchosławic i pełnił go formalnie przez pięć kolejnych kadencji, aż do 1931 roku. W tym okresie przeprowadzono w gminie wiele inwestycji, które Witos zaplanował i nadzorował. Wśród nich należy wymienić przebudowę i modernizację dróg gminnych i powiatowych, zmeliorowanie gruntów i oddanie do użytku Domu Ludowego. Przed I wojną światową Wincenty Witos pełnił również wiele innych funkcji w organizacjach państwowych i spółdzielczych, co świadczy o jego ogromnym zaangażowaniu i pracowitości. Był posłem do Rady Państwa w Wiedniu, członkiem Wydziału Finansowego Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych. Po rozłamie w PSL w 1913 roku i powołaniu PSL "Piast" Witos w 1914 roku został wybrany jego wiceprezesem, a od 1918 roku pełnił funkcję prezesa  tego ugrupowania. Po wybuchu I wojny światowej wszedł w skład Naczelnego Komitetu Narodowego, a później w 1917 roku wstąpił do Ligi Narodowej, stanął też na czele Polskiej Komisji Likwidacyjnej. Od 1919 roku był posłem na sejm RP.

Trzykrotnie sprawował funkcję premiera (od 24 lipca 1920 roku do 13 września 1921 roku, od 28 maja 1923 roku do 14 grudnia 1923 roku i od 10 - 14 maja 1926 roku), jego rząd został obalony w wyniku przewrotu majowego. W latach 1929 - 1930 był jednym z przywódców Centrolewu. W 1930 roku został aresztowany przez władze sanacyjne, osadzony w twierdzy brzeskiej, oskarżony w tzw. procesie brzeskim o przygotowywanie zamachu stanu, skazany na 1,5 roku więzienia, udał się na emigrację do Czechosłowacji. Do kraju powrócił w marcu 1939 roku. Po agresji III Rzeszy na Polskę internowany przez Niemców, odrzucił propozycję utworzenia rządu kolaboracyjnego. Był więziony m.in. w Zamku w Rzeszowie, co upamiętnia wmurowana tam tablica pamiątkowa. Tuż po wyzwoleniu kraju w 1945 roku na krótko przed śmiercią powołano go jako formalnego prezesa Stronnictwa Ludowego. Zmarł w Krakowie 31 października 1945 roku, został pochowany  na  cmentarzu w Wierzchosławicach. W domu rodzinnym powstało Muzeum Wincentego Witosa.

            Ojciec Święty Jan Paweł II nazwał go "wielkim przywódcą polskiego ludu i mężem stanu". Witos był jedną z najbardziej niezwykłych postaci polskiej sceny politycznej. Był niekwestionowanym przywódcą polskich chłopów i zajmował czołowe miejsce wśród najwybitniejszych działaczy ludowych. Stał się jednym z tych przywódców chłopskich, którzy wielokrotnie sprostali trudnym wyzwaniom stawianym przez bieg dziejów. W momentach zwrotnych potrafił się wykazać nadzwyczajną intuicją. Był utalentowanym, obdarzonym charyzmą politykiem, który pozostawił po sobie trwały ślad w narodowej historii Polski. Witos to jeden z ojców niepodległej Polski, o czym świadczą  jego  słowa: " A Polska winna trwać wiecznie."

Wincenty Witos to niewątpliwie symbol patriotyzmu i umiłowania wolności:

"On szanował każdą grudę ziemi,

chciał, by chłopi na własność ją mieli.

By dla Polski po długiej niewoli,

wyzwolenia nadszedł czas."

                                                                                               Nauczyciele bibliotekarze